Dünya genelinde var olan iklim değişikliği sorunu ülke bazında geniş bir ölçek kaplayan karayolu ağını da etkileyerek savunmasız hale getiriyor. Sıcak hava dalgaları yüzünden asfaltlar eriyor ve özellikle büyük şehirler için işler karmaşık hale geliyor. Bakım ve onarım masrafları, yolların trafiğe kapatılması gibi sorunlar şehir içi akışı bozmakta ve güvenlik zaafiyeti olarak ele alınmalıdır. Hem iklim değişikliğine uyum sağlayacak hem de sıfır emisyon hedefine katkıda bulunacak inovatif çözümlere ihtiyaç var.
Yollardaki bozukluklar ve çukurlar 3 temel faktörün etkisinde oluşur:
- Su
- Trafik
- Donma ve çözünme döngüleri
Araçlar yollardan geçerken yüzeye uyguladıkları basınç sonucu yollarda küçük çatlakların oluşmasına sebep olur, artan araç trafiği bu çatlakları genişletir. Su, genişleyen çatlakların içerisine sızarak yolların bozunmasını hızlandırır. Yol içindeki suyun donması, genleşmesi, çözünmesi ile yaşanan dönme-çözünme döngüleri bozunmuş yüzeyi daha da zayıflatarak küçük çatlakların çukurlara dönüşmesine neden olur. Yollar doğal olarak mevsim geçişleri sırasında yaşanan döngü artışından doğrudan etkilenir, var olan iklim sorunları ve ekstrem hava dalgaları bu tür sorunların sayısını artırarak varlığını devam ettirmesine yol açacak.
Bu zorlukların çözümü için elimizde yeni malzeme teknolojisine ihtiyacımız var. Neyse ki gerekli malzemeler icat edilmiş vaziyette.
Örneğin çelik lifler ve epoksi kapsülleri ortaya çıkabilecek küçük çatlakları onararak su sızmasını önleyebiliyor. Elektromanyetik indüksiyon kullanarak çelik liflerin ısıtılması sayesinde asfalttaki harç eriyip çatlakları onarabiliyor.
Bir diğer çözüm ise, kendi kendini onaran yollar yapmak için çimento bazlı yol malzemelerine bakteri eklemek. Küçük kapsüller içinde bulunan bakteriler, yol yapımında kullanılan çimentoya karıştırılır. Çatlak oluştuğunda kapsüller kırılarak bakteriler serbest bırakılır. Daha sonra bakteriler, metabolik sürecin bir yan ürünü olarak kalsit (kireç taşı) üretmeye başlar. Kalsit, yoldaki çatlakları onararak çukur oluşumunu engeller.
Grafen takviyeli asfalt kullanıma elverişli. Karbon atomlarından oluşan tek atom kalınlığında bir tabaka olan grafen, sağlamlığı ve esnekliği ile bilinir. Asfalta eklendiğinde, malzemenin aşınma ve yıpranmaya karşı direncini artırarak çatlak ve çukurlara karşı dayanıklı hale getirir.
Bu yöntemler sadece yolların ömrünü uzatmakla kalmaz, düzenli bakım-onarım çalışmalarının maliyetini azaltır. Şehir akışının bozulmasına gerek kalmadan yollar kendi kendini onarır.
Asfalt Endüstrisi Birliği’ne göre, Birleşik Krallık’ın önümüzdeki on yıl içerisinde bu sahaya atacağı adımlar 14 milyar sterline mal olacak. İnovatif çözümler için ilk maliyet pahalı olsa da uzun vadeli bakıldığında güvenliğin sağlanması, düzenli bakım masraflarının azaltılması bu teknolojileri dikkate alınır hale getiriyor. Okuyan arkadaşlarımıza teşekkürler, umarım faydalı bir yazı olmuştur.