Literatürde Somnambulism olarak da bilinen uyurgezerlik bir tür uyku hastalığıdır. Birçoğumuzun belki de en çok sevdiği şeylerden biri olan uyku Rem ve Nonrem olmak üzere basitçe iki ana evreden oluşmaktadır. Rem uyku evresinde yürüme konuşma gibi hareketlerimizi engelleyen bir çeşit mekanizma vardır. Nonrem ise beyin dalgalarının çokça yavaşladığı derin uyku evresidir.

Uyurgezerlik tam olarak bu evrede ve Rem uyku evresindeki mekanizmanın çalışmamasıyla gerçekleşir. Bu hastalığa sahip bireyler yürümek, bir şeyler atıştırmak, televizyon izlemek gibi basit hareketlerin dışında spor yapmak, araç kullanmak, alışveriş yapmak gibi zorlayıcı hareketleri de gerçekleştirebilirler. Hatta korkutucu olmasına rağmen şiddete başvuran, cinayet işleyen uyurgezerler bile vardır. Süresi net bir şekilde belli olmamakla birlikte kırk dakika da sürebilir kırk saniye de. Bazı uyurgezerler sizinle iletişim de kurabilir fakat ertesi sabah ne yazık ki hiçbir şey hatırlayamayacaklardır.

Uyurgezer yakınlarının bilmesi gereken en önemli şeylerden biri de onların uyandırılmaması gerektiğidir. Çünkü beyin o sırada karmaşayı atlatamayıp daha büyük psikolojik rahatsızlıklar ortaya çıkarabilir. Hatta uzmanlar karşıdaki kişi sizle konuşsa dahi cevap verilmemesini önerir. Bu hastalıktan muzdarip kişilerin en çok yakındığı şey ise ne kadar uyusalar da bu problemi yaşadıklarında çok yorgun uyanmaları ve asla yeteri kadar dinlenememeleridir. Bu durum da doğal olarak hayat kalitelerini düşürmektedir.

Uyurgezerlik genel olarak çocuklarda görülüyor olsa da birçok yetişkin de bu uyku problemiyle baş başadır. Kişiler yaş aldıkça genelde bu sağlık sorunundan kurtulurlar. Fakat ömür boyu uyurgezer olan kişiler de vardır. Uyurgezerliğin net bir sebebi olmasa da stres, düzensiz uyku, yorgunluk ve uyku bölünmesi bu hastalığı tetikler. Uzmanlar tarafından önerilenler ise uyku kaçırıcı yiyecek ve içeceklerden uzak durulması, uyku saatlerinin belirli olması, uykuya dalınamadığı durumda kişinin kendini zorlamaması ve gerekirse rahatlatıcı kokular, müzikler veya hareketlerden faydalanılmasıdır.

Net bir sebebi olmadığı gibi net bir çözümü de olmayan uyurgezerlik, çoğu hastada ilerleyen yaşlarda kendiliğinden son bulur. Kendi kendine düzelmediği durumlardaysa psikolog ve psikiyatristlerden yardım almak en doğrusudur.

Hazırlayan: Ecenaz Tohumcu