Jean Paul Sartre, 21 Haziran 1905 doğumlu Fransız yazar ve filozoftur. 1924-1929 yıllarında École Normale Supérieure Üniversitesinde okuyarak 1931 yılında Filozofi Profesörü olan Sartre
, iki yıl boyunca Pasteur Lisesinde öğretmenlik yaptı. Babasını küçük yaşta kaybeden ünlü filozof, Alman profesörü olan dedesi tarafından yetiştirildi.
Berlin’de iki yıl Alman felsefesini incelemesinin ardından ‘Varoluşçuluk’ kelimesini kullanmaya başlayan Sartre, bu filozofik bakış açısını kendi yazılarının merkezine koydu. Zamanla teorik yazıları modern literatürün en önemli kaynaklarından biri haline geldi. Onun filozofik bakış açısında özgürlüğün çok önemli anlamı vardı: Özgürlüğü kabul gördüğü zaman insan kendisine bu yolda anlam bulmalı ve bunu doyasıya yaşamalıdır.
En önemli filozofi eseri `Being and Nothingness’ kendi konseptinin kitlesel yapılaşmasına neden olmuştur. Sartre edebi eleştiri ile ilgilenmiş, Baudelaire (1947) ve Jean Genet (1952) ile bağlantılı yazılı eserler ortaya çıkarmıştır. Çocukluğunun biyografisi (The Words) 1964 yılında yayınlanmıştır.
Sartre, 1964 yılında edebiyat alanında Nobel Ödülüne layık görüldü ancak bu ödülü almayı kabul etmedi. Böylece kendi isteğiyle Nobel Ödülünü reddeden ilk kişi oldu. Bu alışılmadık olay büyük bir skandala sebep oldu. Önceki yıllarda Boris Pasternak, Nobel Ödülünü kabul ettikten sonra Sovyet Birleşik Devletleri’nin baskısı sebebiyle reddetmek zorunda kalmıştı. Bu benzerlikten İsveç basınına şöyle bir açıklama yapma gereği duydu.
“Ödülü reddetme sebeplerim, Akademi’ye yazdığım mektupta da açıkladığım gibi, ne İsveç Akademisi ile ne de Nobel Ödülü’nün kendisi ile ilgili değil. Mektupta, iki tür sebep zikrettim: kişisel ve nesnel. Kişisel sebepler şunlar: Reddim fevri bir hareket değil, zira resmi ödülleri hep reddetmişimdir. 1945’te, savaştan sonra, bana Şeref Nişanı takdim edildiğinde, devlete yakınlık duyduğum halde nişanı reddettim. Benzer şekilde, birkaç arkadaşım teklif ettiği halde, Collège de France’a girmek için de uğraşmamıştım. İmzamı Jean-Paul Sartre olarak atmam ile Nobel Ödülü sahibi Jean-Paul Sartre olarak atmam aynı şey değildir.”
Şöhreti kabul etmeyen Jean Paul Sartre, 15 Nisan 1980 yılında Paris’te vefat etti. Geride bizler için felsefe ve edebiyat açısından büyük değere sahip eserler bıraktı.
Hazırlayan: Brilyant Selimova