1968 yılından bu yana cihaz prensip olarak aynı kalsa da tedavi süresindeki gelişimi sayesinde doktorlar ve hastalar artık daha kolay bir süreç yaşıyor. Hasta yatağına uzandıktan sonra stereotaktik çerçeve takılarak işlemler için gamma ışınlarını yayan Kobalt-60 kaynağının bulunduğu materyaller kısmında hareketsiz bir şekilde durarak işlemlere başlanıyor. Kobalt-60 kaynağından çıkan 192 adet yüksek enerjili ışın huzmesi beyinde keskin sınırlarla işaretlenen alana yüksek bir hassasiyetle yönlendiriliyor. Birbirinden farklı hareket eden sektörler ve farklı çaplarda kolimatörler ile milyonlarca değişik konfigürasyon sağlanabiliyor.

Stereotaktik Çerçeve: En hassas şekilde ve milimetrik güvenilirlik olması adına hastanın kafatasına sabitlenir. Lokal anestezi uygulanarak yapılır ancak çocuklarda anestezi doktorun denetimiyle gerçekleştirilir. Çerçeve takılamayacak durumda olunursa maske uygulaması ile yapılır. Bu durumda tedavi birkaç güne yayılır böylelikle hassas dokular korunur.

Nöroradyolojik Görüntüleme: Hastanın patolojisine uygun görüntüleme yöntemi uygulanır ancak günümüzde hastaların tümüne MR yapılır. AVM olgularında stereotaktik çerçeve ile anjiografi yapılır. Bazen kafa kaidesi tümörlerinde veya MR’a girmesi mümkün olmayan hastalarda bilgisayarlı tomografi de tedavi planlamasında kullanılır.

Doz Planlaması: Özel bilgisayarlı planlama programları ile hedef doku keskin bir hassaslıkla saptanarak, uygulanacak radyasyon dozu tespit edilir. Hassas yapılara komşu tümörleri sınıflandırma ile ışınların bazı yönlerden normal dokulara ulaşması engellenebilmektedir.

lşının Uygulanması: Bilgisayarda yapılan tedavi sonrası ayrı bir tedavi ünitesinde uygulanır. Süresi 15 dk ile 1-2 saat arasında değişmektedir.

Gamma Knife Tomografisi: Tedavinin hassas ve emniyetli verilebilmesi için tomografi ile milimetrik hareketleri inceleme şansına sahip olunur. Ayrıca maske ile tedavi mümkün kılınabilmektedir.

Tedavi Sırasında Hasta İzlemi: Tomografi ve infrared hareket izleyicisi ile tedavinin adımları takip edilir. Tomografi cihazı, maske veya çerçeve yapılan tedavilerde kafa içindeki hedefin net şekilde belirlenmesi sağlanır. Tedavi sırasında tomografi tetkiki tekrarlanır. Hastanın soluk alma gibi nedenlerle kıpırdaması infrared hareket izleyicilerle sürekli olarak gözlemlenir.

Asıl amaç kafatasının içinde bulunduğu hastalıklı kısma odaklayarak zararsız olan hücrelere zarar vermemek ve daha az hasar ile tümörle savaşmaktır. Bu cihaz sayesinde doğru zamanlama ile gereken tedavi yapılıp hastalar yeniden normal hayatlarına devam edebiliyorlar. Tabi süreler farklılık gösterebiliyor. Örneğin; İyi huylu tümörler ve vasküler hastalıklarda genellikle 18 ay ile 2 yıl arasında, kötü huylu tümörlerde ve metastazlarda büyüme hızı fazla olduğu için birkaç ayda etki görülebiliyor.

Hazırlayan: Dilan Karabulut