Klonlama diğer bir ifadeyle genetik kopyalama, birbirleriyle aynı genetik yapıya sahip canlıların genetik ikizinin oluşturulması anlamına gelmektedir. Biyolojide ise klonlama, organizmaların veya bazı hücre tiplerinin eşeysiz üreme ile sperm hücrelerine gereksinim olmadan çoğalması olarak tanımlanır.
Klonlamanın üremeye ve tedavi etmeye yönelik iki çeşidi vardır. Üremeye yönelik klonlamada, bir canlının üretimi söz konusudur. Tedaviye yönelik klonlamada ise yöntem sayesinde elde edilen embriyolardan tedavide ihtiyaç duyulan kök hücrelerin oluşturulması amaçlanır.
Klonlama kelimesi köken olarak Latince “klon” kelimesinden türemiştir, bunun yanı sıra üzerinde sürgün ve yapraklar olan genç ağaç dalı ve bu dallardan benzer ağaçların oluşması anlamını taşır.
Geçmiş yıllarda bitki üretiminde kullanılan klonlama kelimesi ilerleyen yıllarda DNA, gen, hücre ve organizmaların genetik kopyalarının oluşturulması anlamında da kullanılmaya başlanmıştır. Klonlama temelde, moleküler klonlama, çoğaltımsal klonlama ve terapi amaçlı klonlama olmak üzere üç başlıkta incelenebilir.
İnsanların birçoğu klonlama kavramını ilk kez klonlanmış koyun Dolly’nin dünyaya gelmesiyle duydu. Dolly yetişkin somatik(vücut) bir hücreden klonlanan yani “Bedensel hücre çekirdeği aktarımı” yöntemi ile oluşturulan embriyoların geliştirilmesiyle ortaya çıkan ilk hayvan oldu. Klonlamada donör olarak kullanılan hücre meme bezinden alındı ve böylece vücudun belirli bir bölgesinden alınan hücrenin bütün bir bireyi tekrardan yaratabileceği ve hastalıksız bir klonun üretilebileceği de kanıtlanmış oldu.
Klonlama teknolojisi, hayatımızın birçok alanında mevcuttur; hayvancılık, hayvan ıslahı ve insan sağlığını ilgilendiren birçok konuda kullanım alanlarına sahiptir. İlaç sanayisinde ve organ donörü olarak hayvanların kullanılmasında da klonlamanın hayati önemi vardır. Hatta klonlama teknikleri daha da geliştirilerek, daha kaliteli, daha besleyici ve hastalıklara daha dirençli ve dayanıklı çiftlik hayvanlarının veya bitkilerin elde edilmesi hedeflenmektedir.
Son yıllarda genlerin işlevleri, genetik hastalıklar, gen terapisi, kanser veya yaşlanma üzerine yapılan araştırmalar klonlama teknolojisiyle gerçekten büyük ivme kazanmıştır.
Yine, bu teknoloji, birtakım hastalıkların tedavisinde gerekli olan protein, enzim, hormon veya antibiyotik gibi maddelerin kolay, hızlı ve ucuz bir şekilde üretilmesine olanak sağlamaktadır. Bu da insanların kolayca istedikleri veya ihtiyaç duydukları şeylere güvenilir bir şekilde ulaşmalarını sağlamaktadır.
Hazırlayan: Narod Kalaylı