Hologram,  yeryüzünde var olan nesnelerin, lazer ışıkları sayesinde oluşturulan üç boyutlu görüntüsü olarak bilinir. Uzayda herhangi bir cismin varlığına ait bilgiler bizlere genellikle ses ve ışık dalgaları halinde ulaşır. Holografi tekniği ise cisimlerden gelen dalgalardaki bilgileri depolayıp, bu bilgilerde hiçbir kayıp olmadan tekrar açığa çıkmasını sağlayan bir tekniktir.

Tekniğe, yunanca kökenli olan holografi adını bu konu hakkında ilk çalışmaları başlatan Dennis Gabor vermiştir. Gabor yaptığı çalışmalar sonrasında 1948’de yayınladığı ilk makalesinde holografik kayıt esaslarını ortaya koymuştur. Cisimden gelen ışık veya ses dalgasının, kendisi ile frekans ve faz bakımından uyumlu bir dalga ile girişim yapması gerekir ve bu da holografi tekniğinin esasını teşkil etmektedir.

Bilindiği üzere ışık dalgaları üç özelliğe sahiptir: Dalga şiddeti, dalga boyu ve doğrultusu. Holografi ise normal fotoğraf tekniklerinden bazı özellikler bakımından ayrılır. Normal fotoğraflarda, ışıktaki şiddet değişimi ve dalga boyu değişiklikleri kaydedilirken, hologramda ise farklı olarak ışık dalgalarının doğrultusu da kaydedilir ve bu da bir cismi üç boyutlu görmemizi sağlar. Fotoğraf tekniğinde, kaydedilen dalgadan görüntünün oluşması için optik mercek kullanılır. Holografi tekniğinde ise optik mercek kullanılmadan cisim dalgasının kendisi kaydedilir.

Hologram derinlik ve paralaks içerdiğinden birçok açıdan görülmesi mümkündür, tıpkı gerçek hayattakiler gibi. Bu özelliği sayesinde birçok alanda kullanılmaktadır. Örneğin hayatta olmayan sanatçıların sanal olarak sahnedeymiş gibi algılanmasında. Kim bilir belki de gelecekte bu teknoloji daha da ilerleyecek ve sahnede sanal olarak bulunan sanatçıların konuşturulması sağlanacak. Tabii bunun yanı sıra hologramlar güvenlik amaçlı kullanılmak için de geliştirilmiştir. Hologram çoğaltılamaz, dağıtılamaz, elektronik olarak gönderilemez ve herhangi bir baskı tekniği uygulanamaz. Gizli belgeler, kamuya ait kimlik kartları, nüfus cüzdanları, lisans belgeleri gibi belgelerdeki taklitçiliği engellemek için kolay ayırt edilebilen bir orijinallik kazandırır. Bu özelliğin güvenlik açısından ne kadar etkili olduğu tartışılır ama belge sahteciliğini imkânsız hale getirdiği kesin. Hologram aynı zamanda sanayide, organik tarım ve tohumlarda, kozmetik ürünlerinde, ilaç sanayisinde, kırtasiye, resim ve gıda sektöründeki ürünlerde de kullanılmaktadır. Yine reklam sektöründe de etkili bir yöntem olma seçeneği olan hologramlar sayesinde akılda kalıcı ve müşterinin yönlenmesini sağlayan reklamlar yapılabilmektedir.

Belki de hologramın en güzel özelliği fotoğrafları daha derin göstermesidir. Böylece iki boyutlu nesneler ileri teknoloji ile hareket edebilme yeteneğine de sahip üç boyutlu görünüm kazanırlar.

Hazırlayan: Narod Kalaylı