Dışarıdan maruz kaldıkları etkilerle anlık, sürekli ya da aralıklarla tepkiler veren malzemeler akıllı malzemelerdir. Günlük yaşantımızda sıkça akıllı malzemeler ile karşı karşıya gelmekteyiz. Bu akıllı malzemelerden birisi de termokromik mürekkepler. Termokromik kelimesinin kökeni Yunancadır. Termos(ısı) ve kroma(renk) köklerinin birleşimidir.

Termokromik mürekkep teknolojisi sayesinde sahip olduğumuz eşyalar renklerini değiştirebilir. Bu teknoloji, termokromizm ilkesine dayanmaktadır. Termokromizm sıcaklık ile bileşenin renginde ortaya çıkan tersinir renk değişimi olarak tanımlanmaktadır. Termokromik etkiler oluşturmak için yaygın olarak kullanılan iki ana malzeme türü vardır. Bunlar; sıvı kristaller ve löko boyalardır.

Sıvı kristaller hangi sıcaklıkta olduklarına bağlı olarak farklı bir renkte görünürler çünkü sıcaklıktaki değişimler onları birbirine yaklaştırır veya uzaklaştırır. Kristallerin birbirine ne kadar yakın olduğu yansıyan ışığın rengini belirler. Löko boyalar ise sıvı kristallere göre daha kaba sıcaklık göstergeleridir. Lökodiler şeffaf ya da belirli bir renge sahip olarak başlar ve sıcaklık yükseldikçe veya düştükçe görünür hale gelir ya da farklı bir renge dönüşür.

Termokromik malzemeler oldukça geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bir kişinin ateşinin olup olmadığını anlamak için alın termometrelerinde, sıcak su ile doldurulurken renk değiştiren gizli mesajlar ya da resimlerin olduğu fincanlarda, ödeme makbuzlarında kullanılan termal kağıtlarda, dokunulduğunda renk değiştiren tişört ve posterlerde, içecek kaplarında içeceklerin yeterince soğuduğunu ve içmeye hazır olduğunu göstermede, renk değiştiren ojelerde ve daha birçok alanda kullanılmaktadır. Ayrıca termokromik malzemeler mimarlık alanında sağladıkları görsel çeşitlilik sebebiyle de oldukça sık kullanılmaktadır. Londra’da kentsel açık alanda bulunan bir duvarın termokromik boyalar ile boyanması sonucunda, gün içerişinde değişen sıcaklığa bağlı olarak duvarın renginin değişmesi termokromik boyaların mimarlık alanında kullanımına bir örnektir.

Hazırlayan: Sinem Şirin