Birden fazla tektonik plakanın üzerinde duran Japonya’da yılda yaklaşık 1000 deprem gerçekleşir ve bununla birlikte dünyada yaşanan 6.0 ve üzeri şiddetteki her beş depremden biri Japonya’da meydana gelir. Geçmişte Japonya’yı en çok zarara uğratan depremlerden biri olan Büyük Kanto Depremi 1923 yılında gerçekleşmiştir ve şiddeti 7.9’dur. Deprem ve sonrasında oluşan tsunami sırasında 142800 kişi hayatını kaybetmiştir. Bu sayı Hiroşima’ya atılan atom bombasında hayatını kaybeden kişi sayısından bile fazladır. 

Daha yakın zamanda gerçekleşen 2011 yılındaki 8.9 şiddetli Büyük Doğu Japonya Depremi’nde ise 20000’den fazla kişi hayatını kaybetmiştir ayrıca deprem sonrasında oluşan tsunami, Fukuşima Nükleer Elektrik Santrali’nde kazalara yol açmıştır. Bu olay Çernobil Nükleer Santrali’ndeki kazadan sonra yaşanan en büyük nükleer kaza olarak kabul görür.

Japonya tüm bunları önlemek için 1995 yılında yeni bir deprem yönetmeliğine geçmiştir ve sıkı önlemlerle yaşanacak can ve mal kaybının önüne geçmeye amaçlamıştır.

Aldıkları ilk ve en önemli önlem binaları depreme dayanıklı hale getirmek olmuştur. Bu yönetmelik kapsamında binaların alçak, orta ve yüksek olmalarına göre farklı koruma sistemleri bulunuyor. Örneğin üç katlı alçak olarak sayılan bir evde duvarların güçlendirilmesi ve temelin levhalar ile korunma şartı bulunurken orta ve yüksek binalarda daha sıkı önlemeler alınıyor. Bu binalar inşa edilirken yeryüzüyle bağlantısını kesmeye ve depremi daha az hissettirmesini sağlayan sismik taban izolasyonları kullanılır. Bu izolasyonlar genellikle amortisör, bilyeli yataklar, yaylar ya da kauçuktan imal edilir. Bu sayede deprem anında binanın titremesi ve eğilmesi yerine yatay şekilde sallanması mümkün hale getirilir. Ayrıca Tokyo’da bulunan Roppongi Hills Mori Tower adlı 240 metrelik gökdelenin temelinde petrolle doldurulmuş tamponlar kullanılmıştır. Deprem sırasında petrol, sarsıntının tam aksi yönünde akarak depremin şiddetini düşürüyor. 

Japonya’nın önlemler aldığı diğer bir afet ise tsunamilerdir. Ülkenin kuzeydoğu körfezinde yer yer 12,5 metreyi bulan deniz duvarları inşa edilmiştir. Ayrıca farklı yerlerde konumlandırılan binlerce tsunami uyarı sistemleri karada ve denizde gerçekleşen sismik hareketleri inceleyerek depremden 3 dakika sonra olası bir tsunamiyi tespit edip halka önceden uyarıda bulunuyor, nükleer santraller otomatik olarak çalışmayı durduruyor.

Devlet teknolojik önlemlerin yanında halkı da bu konuda bilinçlendirmeyi amaçlıyor. Çocuklar okul yılları boyunca deprem tatbikatları yapıyorlar.  Doğal afet toplanma merkezleri belirleniyor ve buralarda kask, battaniye, el fenerleri ve yetecek kadar gıda bulunuyor.

Hazırlayan: Egehan Esen