İki veya daha çok metalin birleşmesiyle veya metale ametal katılması sonucunda elde edilen malzeme, alaşım olarak adlandırılır. İşlemlerin ardından, çok sayıda ve birbirinden farklı özelliklerde metaller ortaya çıkartılarak ihtiyaç duyulan malzemeye ulaşılabilme hedeflenir. 

Alaşımların özellikleri içeriğindeki elementler ve oranlarına göre belirleniyor olsa da her zaman ortalama değerlere sahip değildirler. Örneğin, iki metalden oluşan alaşımın ergime noktası bu iki bileşenin ergime noktalarından daha yüksek, daha düşük veya tam değerinde olabilir. Malzemenin yapısı ısıl, mekanik ya da ısıl-mekanik işlemler ile değiştirilmeye açıktır. Fiziksel, kimyasal ve mekanik değişimler hızlı gerçekleşirken, yapısal dönüşümler çok daha yavaş olur. Alaşımlar, genel olarak temel bireşimlerinden daha sert, dövülgenlikleri ve süneklikleri ise daha zayıftır dolayısıyla levha haline gelebilmeleri zordur.  

Alaşımlarda her iki metal hem sıvı hem katı halinde birbiri içerisinde ergimiştir. Hazırlama sırasında bazı bileşenlerin bir araya gelmesinin ardından yüzlerce derecelik sıcaklık artışı gözlemlenebilmektedir. Bu durum alaşım üretmenin sıradan bir karışım işlemi olmadığının hatta kontrolü zor kimyasal tepkime zinciri olduğunu kanıtlar niteliktedir. 

Yaygın olarak kullanılan ve hemen hemen herkesin bildiği alaşımların içeriklerinde genellikle karbon, demir, bakır, kalay veya kurşun elementi ile karşılaşılmaktadır.  Kullanılan bu elementler sayesinde ortaya metal dünyasında kullanım için elverişli yeni malzemeler çıkmaktadır.  

Karbon, çelik alaşımı için temel elementtir. Demir elementi ile %0.2 – %2.1 oranlarında karbonun bileşiminden oluşan çeliğin içerisindeki oranlarına göre birçok tipi bulunmaktadır. Karbon oranının artması çeliğin sertliği ve dayanımını arttırırken elastikiyet, dövülme, kaynak yapılabilme ve talaşlı işlenebilme kabiliyetini azaltır. 

Bakır, önemli alaşımların çoğunda karşımıza çıkmaktadır. Değerli madenler ile bir araya geldiğinde onların renk ve parlaklıklarını bozmadan sertlik katabilmektedir. Kalay ile tunç, çinko ile pirinç oluştururken bunlara ek olarak başka elementler ile de çeşitli alaşımlarda temel element olarak yerini alır. 

Kurşun, bulunduğu alaşımlara sertlik, kırılmaya karşı dayanıklılık özellikleri katarken ergime noktası düşük metal elde edilmesine yardımcı olur. Buna örnek olarak kurşunun kalay ile ergime noktaları kendilerinden daha düşük olan lehimi oluşturması verilebilir. 

Bahsedilen bu elementlere krom, alüminyum, mangan, nikel, altın, gümüş ve daha fazlası eklenebilir. Alaşımlar, birbirinden farklı mekanik veya kimyasal özellikleri ile hayatımızda yer alan önemli malzemeler arasındadır. 

Hazırlayan: Hilal Ebru Tandoğan