Karbür
23 Eylül 2020
Petrokimya
30 Eylül 2020

Aerosol

Karışım türleri arasında yer alan aerosol, bir sıvının, bir çözeltinin ya da katı bir cismin çok küçük ince parçacıklarının havada veya bir gaz içinde dağılması ya da asaltı halinde kalması ile oluşur.  Bir karışım türü olan aerosol, aslında günlük yaşamımızda doğada var olan döngüde veya kullandığımız araç gereçlerin çalışma mekanizmalarında bulunmaktadır.

Doğada kendiliğinden bulunan çeşitli aerosollar mevcuttur. Kara kökenli aerosollar iyonlardan, organik bileşiklerden ve çözünmez toprak parçacıklarından oluşurken okyanustan gelen aerosollar ise, kara kökenli bazı parçacıklar içerse bile genellikle deniz tuzundan kaynaklanır.

Doğal aerosollar biz farkında olmasak bile çevremizde gerçekleşen birçok olayda ana faktör olarak yerlerini alırlar. Aerosollar, çeşitli partiküller için taşıyıcı görevi görürler. Bazı zamanlarda çok farklı kaynaklardan gelen kirletici parçacıklar aerosol biçiminde havada taşınarak kaynağı oldukları yerlerden çok uzak ortamlara ulaşabilir. Örneğin araştırmalar, uçakla püskürtülen böcek ilaçların ekili topraklara ulaşmayan büyük bir kısmının aerosol biçiminde değişik uzaklıklardaki çevreye taşındığını göstermektedir.

Atmosferde aerosolların dolaşımı ise hava kütlelerinin yer değişimiyle gerçekleşir. Stratosferde ise havanın dolaşım hızının çok düşük olması nedeniyle parçacıklar yıllarca kalabilir. Öte yandan aerosollar, atmosferdeki nemlilik sürecinde ve güneş ışınımında rol oynaması nedeniyle yöre, bölge hatta gezegen düzeyinde hava ve iklim değişiminin etkilerinden biridir.

Yapay olarak elde edilen aesoller ise ufak aletlerin veya çeşitli aygıtların mekanizmalarında kullanılır. Sağlık alanında da yardımcı rol oynayan aerosol karışımı, küçük çapta bir sis meydana getirerek bazı ilaçların taşınmasını sağlar. Önceleri akciğer ve bronş hastalıklarında kullanılırken günümüzde çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Bu yolla verilen başlıca ilaçlar, antibiyotikler ve bronş genişleticilerdir.

Aygıtların çalışma prensibinde, elektrikli bir pompayla bir çeper yüzeyine şiddetle çarptırılarak toz haline gelen bir sıvının bulunduğu özel bir boru sistemi bulunur. Bu yöntemle ortaya çıkan damlacıkların çapı mikrometreyi geçmez ve bu sayede karıştıkları hava içinde asaltı halinde kalabilirler.

Basınçlı kaplardan püskürtülen maddeler, sis veya duman gibi verilen temel örneklerle beraber anlatılan aerosolların doğaya yön verdiği ve hayatımızı ufak dokunuşlar ile kolaylaştırdığını söylemek mümkündür.

Hazırlayan: Hilal Ebru Tandoğan

Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.