Uzay ve askeri alanda karşımıza çıkan roketler yüksek enerjinin sağlamış olduğu itme ile hareket eder. Bu araçları yakından tanımak için öncelikle çalışma prensiplerinden bahsetmemiz gerekli.
Roketlerin çalışma prensipleri temel olarak yer çekimi kuvvetinden kurtulmayı amaçlar. Motorun görevi ise rokete hareket ettirecek kuvveti sağlamaktır ve motor bu kuvveti de gazlardan sağlar. Bu sebeple roket yapımına uygun gazlar yüksek ısıyla ısıtılır. Gazların yarattığı itici kuvvet yerçekimini kuvvetini geçtiği anda roket hareket eder. Buradaki prensip Newton’un 3.yasasıdır. Yani etki ve tepki prensibi.
Roketin uzayda uçabilmesi için gaz moleküllerin yarattığı kuvvetin kısa sürede çok yüksek seviyelere çıkması gerekir. Burası da ivme kavramıyla ilgilidir. F=M.A formülünden ivmeyi arttırmak için kütleyi azaltmamız lazımdır. Bu da hafif roketin daha kısa sürede yüksek hızlara ulaşacağı anlamına gelir. Roket fırlatılırken yoğun bir gaz bulutu meydana gelir. Aslında bu olay bir kimyasal tepkimedir. Tepkime fuel ile oksitleyici arasında olur. Bu kimyasal tepkime yanma odası adı verilen bölgede yüksek basınç altında gerçekleşir. Roketlerin uçuş sırasında ihtiyacı olan en önemli noktalardan biri Aerodinamik yapıya sahip olmalarıdır. Günümüzde birçok roketin koni şeklinde yapılmasının sebebi de budur. Kısaca roketlerin üç kısımdan oluştuğunu söyleyebiliriz. Roketin ucunda bulunan kısım bazen bir uydu, bazen bir bomba olabilir. Bu kısma roketin yük kısmı(kargo)denir. Neredeyse roket ağırlığının %80-%90 arasına tekabül eden kısım ise yakıt kısmıdır. Bu kısım yakıcı ve yanıcı madde taşıyan tanklardan oluşur. Yakıcı ve yanıcı maddelerin yanmasını kontrol eden ve oluşan maddeleri (ısı ve gaz) dış ortama salan kısma da roket motoru denir. Meme veya ekzos da denilebilen bu kısım roketin ilerlemesini ve yön değiştirmesini de sağlar. Şunu da belirtmeliyiz ki bir roket astronomik amaçlı kullanılırsa taşıyıcı ya da fırlatıcı olarak adlandırılır. Eğer askeri amaçla kullanılırsa roketler füze ismini alır. Hafif tarihçesinden bahsedecek olursak roketlerin yeryüzünde ilk defa Çinlilerin Moğol istilalarına karşın 1045 yılında kullandıklarını biliyoruz. Bu yüzden de roketlerde ki ilk yakıt baruttur. Kayıtlara göre ilk Kaifung-fu savaşında kullanılan roketlerin o zamanlarda yaptıkları gürültü 25 kilometre öteden duyulabiliyordu.
Hazırlayan: Yusuf Çetinkaya