Geçmişte belki de en çok merak ettiğimiz konulardan biri Dünya’nın şekliydi, Pisagor, Aristo gibi bilim insanları bu konu üzerine teorik çalışmalar yürütmüş, Magellan 1521 yılında çıktığı keşif gezilerinden sonra Dünya’nın yuvarlak olduğunu kanıtlamıştı. Yaşadığımız Dünya hakkında bilgi edinmek, daha fazlasını öğrenmek istememize sebep olmuş ve yönümüzü Evren’e çevirmemizi sağlamıştır. Evren’i basitçe “bütün zamanlarda ve bütün yerlerde gerçekleşmiş her şeyi içeren şeydir” diyerek tanımlayabiliriz. Tabi ki Evren’in birden fazla tanımı olacaktır, fakat bu tanımlamalarda Evren’in şekline dair pek fazla bilgi yer almaz. Nasıl ki geçmişte Dünya’nın şekli büyük bir merak konusu olduysa günümüzde de Evren’in şekli merak uyandırmaya başlamıştır. 2000’li yılların başında yapılan çalışmalarla Evren’in giderek genişlediğini keşfedilmişti. Daha sonra Einstein’ın “Görelilik Kuramı” kullanılarak “kütlenin, uzay-zaman yapısını eğdiği” sonucuna varılmış ve deneylerle birçok kez kanıtlanan bu olgu “kütle çekim” dediğimiz kavramı ortaya çıkarmıştır. Görelilik kavramına dayanarak Evren’in yapısı hakkında 3 tane yorum yapılabilir:
• Evren pozitif bir eğriye sahipse bir küreye benzer.
• Evren negatif bir eğriye sahipse bir at eyeri gibidir.
• Evren bir kâğıt gibi düzdür.
Yine 2000’li yıllarda yapılan çalışmalar göz önüne alındığında Evren’in geniş ölçekte düz veya düze yakın, dar ölçekte ise uzay-zaman dokusunun eğik olduğu sonucuna varılmıştır ki zaten kütle çekimi kuvvet bu durumdan kaynaklanır. Evren’in şekli hakkında ortaya atılan fikirlerin dayandığı belirli teoriler vardır. Evren’in düz olduğu düşüncesini destekleyen en önemli teorilerden biri de Evren’in başlangıcını ele alan ‘Kozmik Enflasyon Teorisi’dir. Kozmik Enflasyon Teorisi yapılan çalışmalardan elde edilen bulgularla birebir örtüşür, bu da Evren düzdür hipotezinin umut verici olmasını sağlar. Aynı zamanda 2019 yılında Nature Astronomy dergisinin yayınladığı bir makaleye göre Evren kendi etrafında kıvrılmış kapalı bir küre şeklindedir. Bu iddia üzerine uzmanlar gerekli çalışmaları yaptıktan sonra %99 ihtimalle iddianın doğruluğunu kanıtlamıştır. Elde edilen bütün bulgular göz önüne alındığında Evren’in hem düz olduğu hem de kapalı bir küre şeklinde olması gibi iki tezat sonuca varılmıştır. Bilim insanları bu iki teoriyi ortak bir sonuca bağlayarak Evren’in kendi üzerine kapanarak genişlediğini iddia etmişlerdir.

Hazırlayan: Ayçe İdil Sütcü