Hayao Miyazaki, ortaya koyduğu sayısız yapım ile ünü sadece ülke sınırları içinde kalmayıp dünyaya kadar yayılmış, hayal gücü ile yaratmış olduğu dünyaları filmlerinde ustaca işlemiş, oluşturduğu yapımlarla 7’den 70’e her yaş grubuna ulaşmış Japon animasyon sektörünün büyük efsanesi, ünlü anime ustası ve yönetmenidir.
Miyazaki, 5 Ocak 1941’de Japonya’nın Tokyo kentinde dört çocuklu bir ailenin ikinci çocuğu olarak dünyaya geldi. Liseyi okuduğu yıllarda dünyanın ilk uzun metrajlı animasyonu Hakujaden’ i izlemesiyle animasyona karşı ilgisi artan Miyazaki, çizgi roman çizerliğine doğru ilk adımlarını atmaya başladı. Miyazaki, ilk çizimlerinde genellikle savaş uçaklarına ve gemilerine yer vermişti. Çizimlerinin bu yönde ilerlemesindeki asıl etken babasının o dönemlerde Miyazaki Airplanes adlı bir firmada yönetici olması ve bu nedenle de Miyazaki’ nin küçük yaşlarda uçaklara karşı bir ilgisinin oluşmasıdır. Bunun yanında Miyazaki’ nin 2.Dünya Savaşı’ na tanıklık etmiş bir nesilden gelmiş olması, savaşın bırakmış olduğu etkilerin çizimlerine de yansımasına yol açmıştır.
Gakushuin Üniversitesi’ nde Uluslararası ilişkiler ve Ekonomi bölümünü bitiren Miyazaki, eğitimini tamamladıktan sonra Toei Animasyon Şirketi’ nde çalışmaya başladı. Toei, Miyazaki’ nin animasyon konusunda tecrübe kazandığı bir yer olmasının yanında önemli dostlukları da kazandığı bir yerdi. Miyazaki kendisi gibi o dönemde Toei’ de çalışan ve ileride birlikte önemli işlere imza atacağı Isao Takahata ile burada tanıştı. Toei’ nin ardından A-pro’ ya oradan da Zuiyo Pictures’ a geçen Takahata ve Miyazaki ikilisi burada Takahata’ nın ürettiği, yapımında Miyazaki’ nin de yer aldığı Alps no Shojo Haiji (Heidi) animesini yayına sürdü. Bu çalışmanın ardından bireysel olarak pek çok çalışma yürüten büyük usta, 1984 yılında yayımladığı Nausicaa of The Valley of The Wind anime filmiyle uluslararası bir üne kavuştu.
1985 yılına gelindiğinde ise Isao Takahata ve Hayao Miyazaki ikilisi Studio Ghibli adını verdikleri bir animasyon şirketi kurdu ve çalışmalarını burada icra etmeye başladılar. Uçmaya ve uçaklara olan merakıyla tanınan Miyazaki, stüdyonun adının bir uçağın isminden geldiğini belirtmiştir. Hayao Miyazaki, 1986’ da Ghibli stüdyosunun ilk anime filmi olma özelliğini taşıyan “Laputa: Castle In The Sky” filmini izleyici ile buluşturdu. Bu filmi takiben 1988 yılında My Neighbor Totoro’ yu piyasaya süren Miyazaki, diğer yapımlarına kıyasla bu film ile daha az başarı elde etse de Japon animasyon tarihinin en sevilen karakterlerinde biri olan Totoro karakterini yaratmış oldu. 1989’ da ise Kiki’ s Delivery Service adını verdiği 13 yaşına basmış Kiki adında bir cadının ailesinden ayrılıp evinden çok uzakta hiç bilmediği bir şehirde, hiç tanımadığı insanlarla başından geçen olayları konu alan bir film çıkardı. Miyazaki, Kiki’s Delivery Service’ in ardından Porco Rosso isimli animasyonda bir kaza sonucu domuza dönüşmüş Marco adında bir pilotun hava korsanlarıyla mücadelesini anlatırken, tüm zamanların en hâsılat getiren Japon animasyonu başarısını da elde etti. Bu film ile elde ettiği başarılara rağmen Miyazaki Porco Rosso’ yu çıkardığı en aptalca film olarak görmektedir.
1995’ te Whisper of The Heart ve 1997 yılında Mononoke Hime (Princess Mononoke) filmlerini yayınlayan Miyazaki, Mononoke Hime ile Japonya’ da gişe rekoru kırma başarısı gösterdi. Bu filminin ardından emeklilik kararı alan Miyazaki, daha sonra bu hareketinin yanlış bir karar olduğunu fark edip sektöre geri döndü. Takvimler 2001 yılını gösterdiğinde Miyazaki’ nin ustalık eseri olarak adlandırabileceğimiz “Spirited Away” filmi vizyona girdi. Miyazaki bu filmle Buz Devri gibi adayların bulunduğu animasyon kategorisinde Oscar ödülüne layık görüldü ve Mononoke Hime ile elde ettiği gişe rekorunu kırdı. 2004’te Howl’s Moving Castle ve 2008’ de Küçük Denizkızı Ponyo’ yu çıkaran Miyazaki, 5 yıl sonra Rüzgar Yükseliyor filmi ile emeklilik kararı verdiğini açıkladı.
5 Ocak’ ta 79 yaşına girecek olan Japon anime ustası Hayao Miyazaki, geçen yıl oğluyla birlikte iki film üzerinde çalıştıklarını açıklayarak başta hayranları olmak üzere animasyon sektöründeki pek çok kişiyi bu kararıyla büyük bir merak ve heyecan içerisinde bıraktı.
Hazırlayan: Derya Şahin