Bilim insanları, 18 karbon atomunun halkasını tanımlayan siklokarbon adında bir molekül yarattı ve yapısını görüntüledi. Bu sayede kimyanın en ünlü elementlerinden birinin yeni yüzü keşfedildi.

Kimyacılar halka şeklinde karbon molekülleri yaratmanın mümkün olabileceğini öngörüyorlardı. Fakat o güne kadar hangi koşullar altında gerçekleşeceğini bilmiyorlardı. Zürih’teki IBM Research’te fizikçi Katharina Kaiser ve arkadaşları laboratuvarda halka halindeki siklokarbon oksit molekülleri ile çalışamaya başladılar. Bu moleküllerdeki sorun halka üzerindeki atomlara bağlı karbon monoksit gruplarıydı. İstenen yeni karbon formunu oluşturmak için karbon monoksitlerin çıkarılması pek kolay bir iş değildi. Çünkü bu karbon monoksit grupları halkanın stabilize kalmasını sağlıyordu, yani kararlı halde tutuyordu. Bilim insanları atomik kuvvet uygulayan bir mikroskop kullanarak bu karbon monoksitleri halkadan ayırmayı başardı. Ortaya çıkan sonuç sadece karbon atomları içeren bir karbon halkasıydı. Siklokarbon molekülleri çok kolay reaksiyona girdiğinden dolayı bu işlemleri inert bir sofra tuzu yüzeyinde gerçekleştirdiler.

Siklokarbonun keşfi sayesinde gelecekte bilinmeyen moleküllerin yapılarını tespit etmek için kullanılan karmaşık bilgisayar hesapları geliştirilebilecek. Fakat hâlâ bu hesaplamaların kesin ve net sonuçlar verip veremeyeceği büyük bir merak konusu. Bu yüzden hesaplamaların deneylerle onaylanması ciddi önem taşıyor.

Elmas, grafit, grafen, buckyball ve karbon nanotüp gibi yapılara sahip karbon moleküllerinin arasına bir yenisi olan siklokarbon da katılmış oldu. Fakat siklokarbonlar kararlı yapıda olmadığı için biriktirilemiyor. Dolayısıyla şimdilik, yeni molekülün etkisinin ne kadar geniş kapsamlı olabileceği de tahmin edilemiyor.

Hazırlayan: Ünsal Muslu